MERSİN İMECE – 03 Ağustos 2014

Prof. Dr. Fevziye Toros, bonzai ve diğer uyuşturucu madde türlerine karşı uyardı.
03 Ağustos 2014 – BEDİR SOLMAZ

Son dönemlerde Bonzai ile öne çıkarak gençliğin eşiğindeki çocukları bile tehdit eden madde kullanımı toplumda büyük endişelere neden oluyor. İlgili kuruluşlar soruna dönük gerekli mücadeleyi yürütüyor olsalar da, uzmanlar köklü çözümün toplumun bilinçlendirilmeden geçtiğini savunuyorlar. Alkol ve sigara kullanımının diğer bağımlılık yapıcı maddelere zaman içinde geçişe yol açtığına işaret eden uzmanlar, daha ucuz ve ulaşımı kolay olan sentetik uyuşturucuların özellikle çocuklar adına büyük risk olduğu görüşünde.
Genelde dış kökenli olan ve aralarında Bonzainin de yer aldığı sentetik uyuşturucuların son 15 yılda 200’den fazla yeni türüyle dolaşıma girdiği saptanmış. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları ABD Başkanı Prof. Dr. Fevziye Toros ile madde bağımlılığı sorununu konuştuk.
Sentetik uyuşturucuların ölümcül olaylarla sonuçlanabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Fevziye Toros, “İntihar düşüncelerini de tetikleyebilmektedirler. En sık görülen fiziksel belirti şiddetli taşikardidir. Kalp krizi sonucu ani ölümler de son zamanlarda bildirilmektedir. Zehirlenme durumlu olgularda ciddi böbrek yetmezliği de bulunmaktadır” diyerek sonun öneminin altını çizdi.

–Sayın Toros

, son yıllarda gençlerde madde kullanımının arttığını biliyoruz; bunun ana sebepleri sizce neler olabilir?
Fevziye Toros: Aslında herkesin sık sık dile getirdiği gibi en önemli sebeplerin başında çocuğun çevre ve ergenlerle yaşlarına uygun doğru iletişim kuramaması geliyor.

–Mersin il genelinde bu konu ile ilgili yapılmış bilimsel araştırmalar var mı?
F.T:Evet, 2002 yılında Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyeleri olarak Mersin’de 18 ortaokul ve lisede anket çalışması yaptık. Çalışmaya 4 bin 143 çocuk ve ergen dâhil edilmişti. Burada daha çok alkol ve sigara için risk faktörlerini belirlemek amaçlanmıştı. Ancak alkol ve sigara gibi madde kullanımı olan ergenlerin de diğer bağımlılık yapıcı maddelere meyilli olması zaman içinde maalesef kaçınılmaz olabilmektedir. Çalışmamızda alkol kullanma için önemli risk faktörleri olarak; uyuşturucu hap deneme, babanın/annenin alkol kullanımı, sigara içmek, ebeveynlerin aile içi sorunlar yaşaması, evde ceza uygulamaları, sınıf tekrarı, okula devamsızlık sayısı, depresyon ve kaygı gibi ruhsal sorunların varlığı bildirilmişti.

-Son yıllarda madde çeşitleri arttı mı?
F.T:Maalesef evet. Son 15 yılda 200’den fazla yeni psikoaktif madde tanımlanmıştır.

-Son günlerde haberleri çok meşgul eden ‘bonzai’ ne tür bir maddedir?
F.T:Bonzai bir sentetik kannabimoiddir (SK). Sentetik kannabinoidler de son yıllarda en çok üretilen ve tüketilen yasadışı madde haline gelmiş, 2004’den sonra da piyasa da ulaşılabilirliği artmış ve popüler olmuştur. Sentetik kannabinoid içeren maddeler genel olarak Avrupa’da ‘spice’, ABD’de ‘K2’, Türkiye’de ‘Bonzai’ ya da ‘Jamaika’ olarak adlandırılmaktadır. Bunlar sigara biçiminde içilen bitkisel karışımlardır. Bu maddeler Avrupa, ABD ve Japonya da internet üzerinden de kolaylıkla ulaşılabilmektedir. Üzerinde ‘insan tüketimi için değildir’ yazılmakta tütsü ya da bitki büyüme düzenleyicisi olarak pazarlanmaktadır.

-Sentetik kannabinoidler nasıl kullanılıyor?
F.T:Genellikle pipo, sigara veya nargile aracılığı ile sigara şeklinde içilir. Ancak buharlaştırma, oral ya da rektal yol ile de kullanımlar olabilmektedir. Damar yolu ile kullanımı bildirilmemiştir.

-SK’lerin Etkileri ne zaman başlar?
F.T:İçildikten hemen sonra akciğerlerden absorbe edilirler ve beyin gibi diğer organlara dağılımı çok çabuk olur ve etkisi birkaç dakika içinde başlar.

-Bu maddeleri alında vücutta neler oluyor?
F.T:Öncelikle sentetik kannabinoidlerin uzun süre kullanımı sonucunda bağımlılık sendromu, kullanılmadığında çekilme belirtileri ve psikiyatrik semptomlara yol açabildiğini unutmamak gerekir. Sentetik kannabinoid zehirlenmesinde etki genellikle 8 saat, nadiren de 24 saatten fazla sürmektedir. Psikoaktif etkileri hoş, arzu edilen öfori ile anksiyete, huzursuzluk, bilişsel (düşünme, anlama, yorumlama, dikkat) yetilerde değişiklikler, psikotik bulgular (işitsel ve görsel halüsinasyonlar, paranoid sanrılar, dezorganize konuşmalar) şeklindedir. Fiziksel olarak da terleme, bulantı, kusma, iştah değişiklikleri, hiper/hipotansiyon, göğüs ağrısı, taşikardi/bradikardi, solunum durması, bilinç bulanıklığı, huzursuzluk, uykuya meyil görülebilmektedir. İntihar düşüncelerini de tetikleyebilmektedirler. En sık görülen fiziksel belirti şiddetli taşikardidir. Kalp krizi sonucu ani ölümler de son zamanlarda bildirilmektedir. Zehirlenme durumunda olgularda ciddi böbrek yetmezliği de bulunmaktadır.
Sentetik kannabinoidlerin uzun süre kullanımında kanser riskinin arttığı da bildirilmiştir.

-Sentetik kannabinoidler nasıl saptanabilir?
F.T:Şu ana kadar tarama için gerekli kütle spektrometri sisteminde kayıtları olmadığı için metabolitlerinin hepsinin tespit edilmesi kolay değildir. Madde kullanımını belirlemek için idrar, serum, kan, oral sıvı ve saç örnekleri kullanılabilmektedir. Saç ve oral sıvıda ana madde analiz edilirken idrarda metabolitleri saptanabilmektedir.

Buy Kamagra UK

, helvetica, sans-serif;”>-Son günlerde ani ölümlerde artış var; bu maddelerin hangi etkisinden dolayı oluyor?
F.T:Özellikle kalp krizi sonucu ani ölümler de son zamanlarda bildirilmektedir.

-Sentetik kannabinoidlere bağımlılık gelişir mi?
F.T:Kesinlikle evet. Ve yoksunluk dönemlerinde; iç huzursuzluk, yoğun terleme, tremor, baş ağrısı, kabuslar, uykusuzluk, irritabilite, konsantrasyon güçlüğü, bulantı, depresyon görülmektedir.

-Sentetik kannabinoidlerin kullanımındaki artış nedenleri nelerdir?
F.T:Kannabisten (esrardan) daha güçlü bir etkisinin olması, Daha kolay ulaşılabilirliğin olması, daha ekonomik olması, standart madde testlerinde metabolit tespitinin zorluğu en başta gelen kullanımda artış faktörleridir diyebiliriz.

-Son olarak anne-babalar nelere dikkat etmelidirler?
F.T: Yukarıda da belirttiğim gibi sorunlar genelde iletişim kaynaklı olduğu için çocuklarıyla sıcak ve doğru iletişim kurmalıdırlar.

HABER LİNKİ: http://www.mersinimecehaber.com/saglik/sentetik-tehdide-karsi-uyardi-h1399.html